5 Aralık 2010

Kadın Sürücüler

Kaldırımdan yola inen kadınlar, ARAÇlarını değiştirerek,  belki de "erkeklerin" iç dünyalarını ve toplumsal rolleri altüst ediyor/bozuyor!
1960 yılında Metin Erksan tarafından çekilen ilk “Şoför Nebahat”, Sezer Sezin. Ben, Fatma Girik’in oynadığı 1970 yapımı Süreyya Duru filmine göz attım. Sanırım arada çekilen iki devam filmi daha var. Taksi şoförlüğü yapan babasının ölümünden sonra, bu işi yapmaya başlayan evin kızına, “şoförlük yapmaya sadece ehliyet almanın yetmediğinin, bu işin raconunu da bilmesi gerektiğinin” öğretildiği hikâye.
Filmin başında Nebahat ile babasının yakın bir arkadaşı arasında geçer alttaki konuşma: 
-Kendin mi çalışmak istiyorsun? Yok canım, olmaz öyle şey.
-Niye olmuyormuş, ayıp mı yani.
-Olmaz be kızım, şoförlük kolay mı zannediyorsun? Gelinlik kızın taksi şoförü olduğu nerede görülmüş?
Nebahat’in şoförlük yapacağını duyan başkaları da girer devreye:
-Kadınların çalışmasına alıştık alışmasına ya, şoförlük garip.
-Yanlış iş yaptı. Şoförlük kadın işi değil.
-Biz erkekliğimizle altından kalkamıyoruz. Çocuk oyuncağı mı İstanbul da direksiyon sallamak?
Nebahat’in arabasına binen ve ondan acele etmesini isteyen İzzet Günay da söylenir indiğinde: “Neden evinde oturup da elinin hamuruyla erkek işine karışırsın bilmem.” Hemen peşinden trafik polisi de bir destur çeker: “Kimlere kaldı bu iş…”
Nihayetinde kendi de inanır Nebahat; şoförlük onun harcı değildir, racona uymadıkça! Nitekim filmin devamında “erkek” olmayı başarabildiği ölçüde başa çıkabilir her şeyle.
Bu filmden 40 yıl sonra, 2010 yılının sonbahar aylarında çıkan haberlere bakarak, araba ve yolla özdeşleşen toplumsal cinsiyet rollerinin yeniden ve yeniden üretilmediğini söylemek mümkün mü?
- KADIN SÜRÜCÜ durdu, 16 araç birbirine girdi - Milliyet - 27 Eylül 2010
- Polisten kaçan KADIN SÜRÜCÜ, duvara tosladı - Milliyet - 1 Kasım 2010
- KADIN SÜRÜCÜ, yanan aracını bırakıp kaçtı - CNN Türk -  20 Ekim 2010
- KADIN SÜRÜCÜ, berbere daldı  - SkyTürk.net - 13 Ekim 2010
- VE KADINLAR YOLLARDA! - Akşam - 28 Kasım 2010
Kadınların yolda olma durumunu olumsuzlayan bu haberler/tasvirler, cinsiyetin yaygın bir biçimde paylaşılan tanımlarını “SÜR”dürüyor.